W islamie sunnickim nie istnieje odrębna grupa duchownych. Imam (pol.: przewodnik, szef) nie jest kapłanem, lecz członkiem społeczności wiernych, który prowadzi modlitwy. Imam nie musi być teologiem, powinien mieć tylko dobrą znajomość zasad islamu i Koranu, być mądry i poważany. Muezzin również nie jest duchownym. Znawcy islamu otaczani są szacunkiem, jako "następcy proroków". Istnieje wiele kategorii na określenie osób, biegłych w zasadach islamu:

aamij - znawca podstawowych zasad islamu
idżtihad - na podstawie tekstów religijnych wyjaśnia bieżące problemy społeczności (np. kultowe, polityczne, obyczajowe)
tafsir - interpretator Koranu
al-alim al-mutabahhir - znawca tradycji, Koranu i Sunny
al-mudżtahid al-mutlak - najbardziej ceniona kategoria, biegły w syntezie różnych tekstów, w tworzeniu konkluzji i norm prawnych
al-mudżtahid al-mutlak al-muntasib - jak wyżej, działa w określonej "szkole interpretacyjnej"
al-mudżtahid fil-madh'hab - biegły w wyjaśnianiu kwestii prawnych, działa w określonej "szkole interpretacyjnej"
Islam szyicki posiada odrębne duchowieństwo (ajatollah), mające strukturę hierarchiczną (mollah). Ta cecha jest uznawana przez sunnitów za odstępstwo od zasad islamu.

Obecnie kraje Europy zachodniej starają się skłonić swoje społeczności muzułmańskie do przyjęcia zasady kształcenia imamów i ajatollahów w specjalnych szkołach teologicznych, na wzór kleru chrześcijańskiego. Nie wiadomo, czy ta próba kontrolowania europejskiego islamu skończy się powodzeniem